ಶ್ರೀ ಗುರು ರಾಘವೇಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ವಿಷ್ಣು ದೇವನನ್ನು ಸರ್ವೋಚ್ಛ ದೇವನಾಗಿ ಪೂಜಿಸುವ ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದವರು ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರ ದ್ವೈತ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ 16ನೇ ಶತಮಾನದ ಪ್ರಭಾವಿ ಹಿಂದೂ ಸಂತರೆನಿಸಿಕೊಂಡವರು. ಅವರು 1671ರಲ್ಲಿ ಇಂದಿನ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಮಂತ್ರಾಲಯದಲ್ಲಿ ಬೃಂದಾವನವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಧಾರ್ಮಿಕ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ರಾಘವೇಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿಗಳ ಬೃಂದಾವನದಲ್ಲಿ ಅವರ ಭಕ್ತರು ಭೌತಿಕ ಅಥವಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ರಾಯರನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾರೆ. ಲಕ್ಷಾಂತರ ಭಕ್ತರು ನಂಬುವ ರಾಘವೇಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿಗಳ ಕುರಿತು ಒಂದಿಷ್ಟು ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ನಾವಿಲ್ಲಿ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯುಕ್ತ ಒಂದು ವಿಶೇಷ ಅವಲೋಕನ.
ಶ್ರೀ ರಾಘವೇಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ಶ್ರೀ ವೆಂಕಣ್ಣ ಭಟ್ಟರಾಗಿ ಜನಿಸಿದರು. 1595ರಲ್ಲಿ ಫಾಲ್ಗುಣ ಮಾಸದ ಶುಕ್ಲ ಸಪ್ತಮಿಯ ಗುರುವಾರದಂದು ಚಂದ್ರನು ಮೃಗಶಿರ ನಕ್ಷತ್ರದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಇಂದಿನ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಚಿದಂಬರಂ ಬಳಿಯ ಭುವನಗಿರಿಯಲ್ಲಿ ರಾಘವೇಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ಜನಿಸಿದರು. ವೆಂಕಟನಾಥ ಅತ್ಯಂತ ಅದ್ಭುತ ವಿದ್ವಾಂಸರಾಗಿದ್ದರು. ಚಿಕ್ಕವರಿದ್ದಾಗಲೇ ವೆಂಕಟನಾಥರು ‘ಓಂ’ ನಂತಹ ಸಣ್ಣ ವಸ್ತುವು ದೇವರ ಅನಂತ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಸೆರೆ ಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವನು ತನ್ನ ತಂದೆಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದರು.
ವೆಂಕಟನಾಥರು ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದ ಸರಸ್ವತಿಯನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ತನ್ನ ಇಂದ್ರಿಯಗಳ ಮೇಲೆ ಹಿಡಿತ ಹೊಂದಿರುವವನಿಗೆ ವಿವಾಹಿತ ಜೀವನವು ಕಲಿಕೆಗೆ ಅಡ್ಡಿಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಶಾಸ್ತ್ರಗಳು ಹೇಳುತ್ತವೆ. ಇದು ನಿಜವೆಂಬಂತೆ ವೆಂಕಟನಾಥರಿಗೆ, ಅವರ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಲಿಕೆಯು ಸರಸ್ವತಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾದ ನಂತರ, ಸರಸ್ವತಿ ದೇವಿಯ ಆಶೀರ್ವಾದದ ಮೂಲಕ ಸಂಭವಿಸಿತು. ಕುಂಭಕೋಣಂನಲ್ಲಿ ಸುಧೀಂದ್ರ ತೀರ್ಥರ ಆಶ್ರಯದೊಂದಿಗೆ ದ್ವೈತ ವೇದಾಂತ, ವ್ಯಾಕರಣ ಮತ್ತು ಇತರ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಮೇಲಿನ ಸುಧಾರಿತ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು.
ರಾಯರ ಜೀವನವು ದೇವರ ಆರಾಧನೆ ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯತೆಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕಳೆದಾಗ, ಅವರ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಗುರುಗಳಾದ ಶ್ರೀ ಸುಧೀಂದ್ರ ತೀರ್ಥರು ಅವರ ಮಠಕ್ಕೆ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ನಂತರ ಮಠಾಧೀಶರಾಗಲು ಶ್ರೀ ವೆಂಕಟನಾಥನೇ ಸೂಕ್ತ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ದೇವರು ಅವರ ಕನಸಿನಲ್ಲಿ ಸೂಚನೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ಶ್ರೀ ವೆಂಕಟನಾಥನು ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿ ಮತ್ತು ಮಗನ ಮೇಲಿನ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಿಂದಾಗಿ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನಿರಾಕರಿಸಿದರೂ, ಕನಸಿನಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾಲಕ್ಷ್ಮಿ ಬಂದು ಸೂಚನೆಯನ್ನು ನೀಡಿದ ಮೇಲೆ ಸನ್ಯಾಸ ದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ತತ್ವಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ವೆಂಕಟನಾಥರ ಪತ್ನಿ ಅಕಾಲಿಕ ಮರಣಕ್ಕೆ ಗುರಿಯಾದಾಗ ಅವಳ ಆತ್ಮವು ಸ್ವರ್ಗ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ನಡುವಿನಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಬಿದ್ದ ಪ್ರೇತವಾಯಿತು. ತನ್ನ ಪತಿಯನ್ನು ನೋಡುವ ಅವಳ ಕೊನೆಯ ಆಸೆಯು ಈಡೇರದ ಕಾರಣ, ಅವಳ ಪ್ರೇತವು ದೀಕ್ಷೆಯ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಮಠಕ್ಕೆ ಹೋಯಿತು. ಆದರೆ, ಅವರು ಬರುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಅವರ ಪತಿ ಸನ್ಯಾಸಿ ಶ್ರೀ ರಾಘವೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥರಾಗಿದ್ದರು.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಶ್ರೀ ಗುರು ರಾಘವೇಂದ್ರರು ತಮ್ಮ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ತಮ್ಮ ಹೆಂಡತಿಯ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ಗ್ರಹಿಸಿದರು. ಅವಳ ಕೊನೆಯ ಆಸೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಸಾಧನವಾಗಿ ಅವರು ತನ್ನ ಕಮಂಡಲದಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ಪವಿತ್ರ ನೀರನ್ನು ಅವಳ ಆತ್ಮದ ಮೇಲೆ ಎರಚಿದರು. ಈ ಕ್ರಿಯೆಯು ಅವಳಿಗೆ ಮೋಕ್ಷ ಅಥವಾ ಜನನ ಮತ್ತು ಮರಣಗಳ ಚಕ್ರದಿಂದ ವಿಮೋಚನೆಯನ್ನು ನೀಡಿತು.
ಶ್ರೀ ರಾಘವೇಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿಗಳು 1671ರಲ್ಲಿ ಶ್ರಾವಣ ಕೃಷ್ಣ ಪಕ್ಷದ ದ್ವಿತೀಯ ದಿನದಂದು ಜೀವ ಸಮಾಧಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಈ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಬೃಂದಾವನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಶ್ರೀ ರಾಘವೇಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿ ಆರಾಧನೆ ಎಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದರಂತೆ ಗದುಗಿನ ಶ್ರೀ ವೀರನಾರಾಯಣ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಶ್ರೀ ರಾಘವೇಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿ ಆರಾಧನೆ ಮಂಡಳಿಯ ವತಿಯಿಂದ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಶುದ್ಧ ಶ್ರಾವಣ ಮಾಸದ ಕೃಷ್ಣ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ನಯನ ಮನೋಹರವಾಗಿ ಅತೀ ವಿಜೃಂಭಣೆಯಿಂದ ರಾಯರ ಆರಾಧನಾ ಮಹೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
– ಸಹನಾ ರಾಘವೇಂದ್ರ ಪಾಲನಕರ.
ಗದಗ.